Σπάταλη ή Λιτή Παραγωγή? Total Productive Maintenance (TPM)

Έχουμε αναπτύξει  σε προηγούμενα άρθρα, την έννοια της  Λιτής Παραγωγής, δηλαδή τη διεργασία μείωσης των ‘8 απωλειών’  στην παραγωγική διαδικασία, τα διαθέσιμα εργαλεία  και την εφαρμογή τους  στη ‘δική’ μας Επιχείρηση.  Έχουμε αναπτύξει διεξοδικά κάποια από τα εργαλεία αυτά. Θυμίζουμε ότι η φιλοσοφία της Λιτής Παραγωγής – Lean Manufacturing έχει προέλθει από την εξέλιξη του Toyota Production System-TPS που αναπτύχθηκε στην ΤΟΥΟΤΑ από την δεκαετία του 1950. Στο παρόν άρθρο, θα εξετάσουμε μια θεμελιώδη αρχή του TPS : Total  Productive Maintenance (TPM) – Συνολική Παραγωγική Συντήρηση. Το σύστημα ΤΡΜ αναπτύχθηκε επίσης στην Ιαπωνία στη δεκαετία του ΄60, αρχικά στην NIPONDENSO που ήταν προμηθευτής της ΤΟΥΟΤΑ.

Η συνολική παραγωγική συντήρηση (TPM) είναι μια προσέγγιση που αποσκοπεί στη δημιουργία ενός περιβάλλοντος παραγωγής χωρίς μηχανικές βλάβες και τεχνικές διαταραχές. Αυτό επιτυγχάνεται με την εισαγωγή συστηματικών μεθόδων για τη βελτίωση του εξοπλισμού και των ανθρώπων της παραγωγής, προκειμένου να μεγιστοποιηθεί η συνολική αποτελεσματικότητα, στοχεύοντας στην παραγωγική αριστεία. Το οικοδόμημα του ΤΡΜ θεμελιώνεται πάνω στο σύστημα 5S, ένα απλό εργαλείο για την οργάνωση του χώρου εργασίας με έναν καθαρό, αποτελεσματικό και ασφαλή τρόπο το οποίο βελτιώνει  την παραγωγικότητα. Με 8 πυλώνες, αναβαθμίζει τη λειτουργία της παραγωγής σε επίπεδο παγκόσμιας κλάσης.

Οι οκτώ πυλώνες του TPM επικεντρώνονται κυρίως σε προληπτικές και προβλεπτικές τεχνικές για τη βελτίωση της αξιοπιστίας του εξοπλισμού:

1. Autonomous Maintenance – Αυτόνομη Συντήρηση:

Μεταφέρει την ευθύνη για συνήθη συντήρηση, όπως καθαρισμό, λίπανση και επιθεώρηση στα χέρια των χειριστών.

• Παρέχει στους Χειριστές της Παραγωγής μεγαλύτερη “ιδιοκτησία” του εξοπλισμού τους.
• Αυξάνει τις γνώσεις των χειριστών σχετικά με τον εξοπλισμό τους.
• Εξασφαλίζει ότι ο εξοπλισμός καθαρίζεται και λιπαίνεται καλά.
• Εξασκεί τους χειριστές να αναγνωρίζουν δυσλειτουργίες πριν εξελιχθούν σε βλάβες.
• Αποδεσμεύει το προσωπικό συντήρησης για εργασίες υψηλότερου επιπέδου.

2. Planned Maintenance – Προγραμματισμένη Συντήρηση:

Προγραμματισμός εργασιών συντήρησης βάσει οδηγιών (προληπτική συντήρηση) ή με βάση τη διάγνωση της κατάστασης του εξοπλισμού. Είναι το αντίθετο της κατασταλτικής συντήρησης, της αντιμετώπισης δηλαδή μιας βλάβης όταν συμβεί.

• Μειώνει σημαντικά τις περιπτώσεις απρογραμμάτιστων σταματημάτων της παραγωγής.
• Επιτρέπει τον προγραμματισμό των συντηρήσεων για τις ώρες που ο εξοπλισμός δεν έχει προγραμματιστεί για παραγωγή.
• Βελτιστοποιεί το απόθεμα ανταλλακτικών μέσω του καλύτερου ελέγχου των εξαρτημάτων που είναι επιρρεπή σε φθορά ή σε βλάβες.

3. Quality Maintenance – Ποιοτική Συντήρηση:

Σχεδιασμός για την ανίχνευση και πρόληψη αστοχιών στην παραγωγή. Εφαρμογή διερεύνησης των πραγματικών αιτίων (Root Cause Analysis RCA) για την εξάλειψη επαναλαμβανόμενων προβλημάτων ποιότητας.

• Στοχεύει ειδικά σε αστοχίες ποιότητας, οργανώνοντας έργα βελτίωσης που εστιάζουν στην αφαίρεση των πραγματικών αιτίων δημιουργίας ελαττωμάτων.
• Μειώνει τον αριθμό των ελαττωμάτων.
• Μειώνει το κόστος με την έγκαιρη αναγνώριση ελαττωμάτων (είναι ακριβό και αναξιόπιστο να εντοπίζονται τα ελαττώματα μέσω επιθεώρησης μετά το τέλος της παραγωγής).

4. Focused Improvement – Εστιασμένες Βελτιώσεις (Kaizen):

Οργάνωση μικρών διατμηματικών ομάδων εργαζομένων που συνεργάζονται προληπτικά για την επίτευξη συνεχών, βαθμιαίων βελτιώσεων στη λειτουργία του εξοπλισμού με συγκεκριμένο και δομημένο τρόπο.

• Επαναλαμβανόμενα προβλήματα προσδιορίζονται και επιλύονται από διατμηματικές ομάδες.
• Συνδυάζει τα διαφορετικά ταλέντα μιας εταιρείας για να δημιουργήσει μια οργάνωση και μια κουλτούρα διαρκούς βελτίωσης.

5. Early Equipment Management – Έγκαιρη Διαχείριση Εξοπλισμού:

Αξιοποίηση των πρακτικών γνώσεων και της κατανόησης λειτουργίας  του εξοπλισμού παραγωγής που επιτυγχάνεται μέσω του TPM για τη βελτίωση του σχεδιασμού του νέου εξοπλισμού.

• Ο νέος εξοπλισμός φτάνει στα προγραμματισμένα επίπεδα απόδοσης πολύ πιο γρήγορα λόγω λιγότερων προβλημάτων κατά την εκκίνηση.
• Η συντήρηση είναι απλούστερη και πιο στιβαρή λόγω της πρακτικής αναθεώρησης και της συμμετοχής των εργαζομένων πριν από την εγκατάσταση.
• Οι εργαζόμενοι υιοθετούν ταχύτατα τον νέο εξοπλισμό που εγκαθίσταται

6. Training and Education – Εκπαίδευση και Κατάρτιση:

Συμπληρώστε τα κενά γνώσης που είναι απαραίτητα για την επίτευξη των στόχων TPM. Ισχύει για τους χειριστές, το προσωπικό συντήρησης και τους προϊσταμένους.

• Οι χειριστές αναπτύσσουν δεξιότητες για να συντηρούν συστηματικά τον εξοπλισμό και να εντοπίζουν αναδυόμενα προβλήματα.
• Το προσωπικό συντήρησης μαθαίνει τεχνικές για προβλεπτική και προληπτική συντήρηση.
• Οι διευθυντές εκπαιδεύονται στις αρχές του TPM καθώς και στην καθοδήγηση και ανάπτυξη των εργαζομένων.

7. Safety, Health, Environment – Υγιεινή, Ασφάλεια, Περιβάλλον:

Εστίαση στην Υγεία και στην Ασφάλεια των εργαζομένων και φροντίδα για την προστασία του περιβάλλοντος.

• Εξαλείφει τους δυνητικούς κινδύνους για την υγεία και την ασφάλεια, με αποτέλεσμα ασφαλέστερο χώρο εργασίας.
• Στοχεύει σε ένα χώρο εργασίας χωρίς ατυχήματα.

8. TPM in Administration – ΤΡΜ και στη Διοίκηση:

Εφαρμογή των τεχνικών του TPM στις διοικητικές λειτουργίες.

• Επεκτείνει τα πλεονεκτήματα του TPM πέρα από το πάτωμα του εργοστασίου αντιμετωπίζοντας τη σπατάλη και στις διοικητικές λειτουργίες.
• Υποστηρίζει την παραγωγή μέσω βελτιωμένων διοικητικών λειτουργιών (π.χ. διαχείριση παραγγελιών, προμηθειών, προγραμματισμού παραγωγής).

Πριν από κάθε εφαρμογή ΤΡΜ, είναι απαραίτητο να έχουμε εγκαταστήσει ένα σύστημα μέτρησης της απόδοσης, για να μπορούμε να αξιολογούμε την πρόοδο της εφαρμογής. Ο καταλληλότερος δείκτης είναι το Overall Equipment Effectiveness,  OEE (Συνολική Απόδοση Εξοπλισμού).

Με την εφαρμογή του TPM, μπορούμε να αλλάξουμε τον ρόλο της συντήρησης σε μία εταιρεία, από αναγκαίο κακό σε εργαλείο ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας. Η φιλοσοφία του ΤΡΜ στοχεύει στη μείωση του συνολικού κόστους λειτουργίας του εξοπλισμού, (LLC: Life Cycle Cost, ή TOC: Total Cost of Ownership). Αυτό επιτυγχάνεται τόσο με τη μείωση του κόστους χρήσης, όσο και με την αύξηση της διαθεσιμότητας του εξοπλισμού, αυξάνοντας με αυτόν τον τρόπο το Κέρδος Κύκλου Ζωής ( LCP: Life Cycle Profit) .

Σπύρος Βαμβακάς (LinkedIn)

inPractice

Industry Expert / FMCG Engineering Consultant